De kracht van eerste woorden

Vrijwel alle kinderen zeggen als eerste woordje “mama” of “papa”. Een moment waarop de hele familie smelt en in verrukking naar dat kleine hummeltje kijkt. Ik vermoed dat er massa’s ouders zijn die daar ook nog een krachtige betekenis aan verlenen, met name als zijzelf de gelukkige zijn aan wie het eerste woord is gericht. Ook ik gaf – voordat ik kinderen had – daar een romantische draai aan: het eerste woord was een letterlijke verwoording van de diepe en innige band die….
nou ja en nog zo heel veel van die in roze of sepia gekleurde gedachten.…

Die droom werd keihard gelogenstraft door mijn eigen zoon, wiens eerste woord ‘auto’ was, of eigenlijk “oto”…., Dat hij daar echt een “auto” mee bedoelde werd duidelijk toen hij op vakantie alle auto´s in de file één voor één luidkeels aanwees…. Misschien was dit eerste woord wel een uiting van een innige band, maar dan in elk geval niet met ons…

In mijn studie leerde ik meer over taalverwerving en vooral hoe ongelooflijk ingewikkeld dat proces is en dat wetenschappers nog altijd niet precies weten hoe die taalverwerving in de hersenen werkt. Wat wel duidelijk is, is dat in heel veel talen het eerste woord meestal iets van “mama” of “papa” is, simpelweg omdat die klanken het makkelijkst zijn uit te spreken…….

Het is dus meer het eerste wat ze kunnen zeggen, dan het eerste wat ze willen zeggen…

In ons (samengestelde) gezin gaat die vlieger echter helaas niet echt op. Mijn oudste stiefdochter heeft wel zoals dat hoort als eerste mama tegen haar mama gezegd. Maar haar zusje daarna week al af met “worst”….. Overigens een linguïstisch nog behoorlijk ingewikkelde klankcombinatie, dus bepaald geen makkelijke eerste stap in de Nederlandse taal… Mijn zoon volgde vele jaren later dus met “auto” en nu ons vlindertje met “ei” en “uiii” (voor huis).

Van de week maakte ik daar grappen over met een vriendin, dat onze kinderen zich niet bepaald aan regels hielden, dat ze gewoon doen wat ze zelf willen, niks conventie: als eerste woord een krachtig statement maken… En dat we die autonome geesten ook op andere vlakken tegenkomen…

Waarop mijn vriendin heel snedig opmerkte dat mijn jongste stiefdochter … die van de worst…. inmiddels overtuigd vegetariër is….

Mmm….…… wat zegt dat voor de toekomst…

 

© Leontien Sauerwein